Kim Hoa

Nam học không chỉ là… tình dục

Trong 2 ngày 7 và 8/6/2024, tại Thanh Hóa diễn ra Hội nghị khoa học toàn quốc do Hội Y học Giới tính Việt Nam tổ chức. Trong ngành Y tế, lĩnh vực Nam học và Y học Giới tính mới được chú ý đến trong những năm gần đây, được sinh ra làm nhiệm vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản cho nam giới, sức khỏe tình dục và sức khỏe giới tính.
PGS, TS, BS Nguyên Quang tại một hội nghị khoa hoc
PGS, TS, BS Nguyên Quang tại một hội nghị khoa hoc. Ảnh: Võ Hồng Thu

Chăm sóc sức khỏe sinh sản cho nam giới bao hàm nhiều ý nghĩa, từ hình thể của người nam giới đến hình thể cơ quan sinh dục, tương tác liên quan đến nội tiết, tâm lý, tình dục, chất lượng của cuộc yêu và “đầu ra” của quan hệ là chất lượng của tinh trùng. Khái niệm này thật sự rất rộng nhưng nhiều người vẫn hiểu Nam học chỉ bó hẹp trong tình dục. Sự hiểu nhầm đó khiến cho ai đó khi bị đề nghị đi khám Nam học thì cứ rúm lại, khép kín.

Chủ tịch Hội Y học Giới tính Việt Nam, Giám đốc Trung tâm Nam học Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức, Trưởng Bộ môn Ngoại Tiết niệu - Nam học và Y học Giới tính Trường Đại học Y Dược, Đại học Quốc Gia Hà Nội, PGS.TS Nguyễn Quang, một trong những người đi tiên phong trong lĩnh vực đã khái quát như vậy để chúng tôi hiểu thêm về lĩnh vực Nam học và Y học giới tính còn non trẻ ở nước ta.

PGS.TS Nguyễn Quang cho biết thêm: Tình dục chỉ là một phần nhỏ trong giới tính. Từ vô sinh, tâm lý lo lắng căng thẳng… đều liên quan, ảnh hưởng đến tình dục. Y học giới tính là chăm sóc sức khỏe sinh sản và tình dục cho cả hai giới.

Bạn biết gì về Hội Y học Giới tính Việt Nam?

Được thành lập từ năm 2010, nhiệm vụ trọng tâm của Hội Y học Giới tính Việt Nam là chăm sóc sức khỏe cho cộng đồng, để cộng đồng hiểu rõ sức khỏe giới tính của họ. Đây là vấn đề ai cũng cần hết. Làm sao để người dân không hiểu “thô” giới tính chỉ là tình dục, đó là một trong những mục tiêu của Hội. Khi người dân hiểu họ sẽ cởi mở hơn, được cập nhật kiến thức, được hưởng thụ sự chăm sóc y tế đúng đắn nhất, tránh bị lòe bịp do thiếu hiểu biết. Hiện nay, Hội Y học giới tính VN có nhiều thành viên tham gia các Hội chuyên ngành như: Hội Y học Giới tính Châu Á Thái Bình Dương (APSSM), Hội Y học Giới tính Quốc tế (ISSM),… đây cũng chính là một cơ hội để chuyên ngành non trẻ này của chúng ta cập nhập kiến thức mới, phục vụ cho việc chăm sóc sức khỏe giới tính của người dân theo hướng khoa học, hiện đại hơn.

Các thành viên của Hội là người phục vụ cho cộng đồng. Chính các bác sĩ cũng cần được hiểu rõ hơn thế nào là y học giới tính, thông qua các lớp đào tạo liên tục. Chả hạn như Hội nghị Y học Giới tính toàn quốc lần này được xây dựng theo mô hình các phiên học với các nội dung cụ thể và thiết thực, chính là một hình thức đào tạo tại chỗ. Hội nghị được tổ chức hàng năm.

Vĩ mô hơn nữa, các hoạt động của Hội Y học Giới tính có ý nghĩa “đánh động” để chính Bộ y tế và các nhà làm chính sách hiểu là Nam học và Y học giới tính một ngành độc lập, không nằm trong một chuyên khoa nào nhỏ lẻ cả, phải có mã ngành đào tạo.

Từ năm 2021, Trường Đại học Y Dược, Đại học Quốc gia Hà Nội đã mở bộ môn đầu tiên tại VN có chương trình đào tạo một số vấn đề về chuyên ngành Nam học và Y học giới tính, phấn đấu sớm nhất có thể bắt đầu đào tạo thạc sĩ chuyên ngành và các chương trình đào tạo sau đại học khác. Theo kế hoạch trong năm nay, Hội sẽ phối hợp với các trường Đại học trong cả nước tổ chức hội nghị chuyên ngành các trường Đại học về Nam học và Y học giới tính, dự kiến vào tháng 9.

Định kiến xã hội với ngành Nam học và Y học giới tính

Định kiến lớn nhất chính là đánh đồng Nam học và Y học giới tính với tình dục, với… Viagra. Để thoát khỏi vết mòn mặc định này là cả một quá trình thuyết phục lâu dài từ chính những bác sĩ hoạt động trong lĩnh vực. Từ Nam học 20 năm nay mới có chỗ đứng trong xã hội nhưng theo PGS.TS Nguyễn Quang, để xã hội thật sự thấu hiểu cần có thời gian, thậm chí qua 1-2 thế hệ nữa. Lĩnh vực sức khỏe sinh sản nam giới còn nhiều vấn đề chưa thể hiểu rõ, nhất là đối với người dân trong cộng đồng. Nếu người dân không hiểu, không biết thì khi mắc bệnh sẽ gặp khó khăn trong quá trình điều trị.

Thậm chí là ngay trong chính ngành Y tế thì Nam học và Y học giới tính vẫn còn bị xem nhẹ, trong sự so sánh với những chuyên khoa khác “cấp bách hơn” liên quan đến tính mệnh con người như ung thư, tim mạch…

Hội nghị khoa học về Y học giới tính toàn quốc, cơ hội trau dồi nghề nghiệp cho các bác sĩ Nam khoa

Các bác sĩ tham gia Hội nghị ngoài việc tiếp thu và cập nhật kiến thức chuyên ngành, còn có cơ hội nhận được Chứng nhận cập nhật kiến thức Y khoa liên tục do các đơn vị đào tạo là các trường đại học, các bệnh viện được cấp mã đào tạo. Điều này có ý nghĩa quan trọng với quá trình làm nghề của mỗi một y bác sĩ.

Lướt qua tiêu đề của các bản tham luận tại Hội nghị, chúng ta có thể thấy ngoài những báo cáo tổng quan về lý thuyết thì có rất nhiều báo cáo từ thực tế lâm sàng đúc rút từ kinh nghiệm khám, chẩn đoán và điều trị. Và tất cả đều gần gũi với cuộc sống. Như là: Tiến bộ trong phẫu thuật Nam khoa, Rối loạn tình dục nữ và Y học cổ truyền, Cắt da quy đầu ở nam giới lớn tuổi có nên thực hiện; Điều trị mất toàn bộ da dương vật và da bìu bằng vạt da bẹn, Liệu pháp tái tạo trong điều trị rối loạn cương, Suy giảm testoterole từ lý thuyết đến thực hành lâm sàng, Kết quả điều trị bệnh cong dương vật bẩm sinh tại bệnh viện hữu nghị Việt Đức, Tình dục trong thai kỳ, Xuất tinh sớm- góc nhìn mới trong thời kỳ bùng nổ mạng xã hội, Loạt ca bệnh co thắt âm đạo điều trị tại trung tâm y học giới tính BV Nam học hiếm muộn Hà Nội, Mô hình hội chứng chuyển hóa của phụ nữ vô sinh mắc hội chứng buồng trứng đa nang ở Việt Nam và hướng quản lý, Liệu pháp hormone ở tuổi mãn kinh, Xoắn tinh hoàn- kinh nghiệm chẩn đoán và điều trị…

PGS.TS Nguyễn Quang cho biết, Hội nghị thực sự là cơ hội trình bày kinh nghiệm của các bác sĩ Nam khoa và Y học giới tính từ thực tế thăm khám của mình. Phần thảo luận sau đó với những sự phản biện đa chiều đôi khi chính là sự gợi mở để bác sĩ tìm hướng nghiên cứu tiếp. Và điều này chính là bản chất của Y học- quá trình cập nhật và trau dồi kiến thức không ngừng.

Bác sĩ Nam khoa cần những phẩm chất gì đặc biệt hơn so với bác sĩ thông thường?

Nam học và Y học giới tính là tổng hòa của nhiều chuyên khoa. Bác sĩ nam khoa chất lượng cần có kiến thức tổng hợp, phải có hiểu biết về nội tiết, tâm lý… Chả hạn chỉ riêng vấn đề nội tiết trong tình dục, ngoài testoterone ở nam giới hay estrogen ở nữ giới thì còn bao nhiêu vấn đề nội tiết tác dụng chồng chéo lẫn nhau, buộc bác sĩ phải nắm được.

Nam học và Y học giới tính cũng là chuyên ngành đề cao tố chất về tâm lý. Phần lớn người bệnh có vấn đề về tình dục đều mang tâm lý tự ti. Họ sẽ rất khó “khai bệnh” nếu bác sĩ không tâm lý hay không kiên trì. Thực tế, nhiều bác sĩ Nam khoa qua quá trình làm việc thực hành đã hiểu thêm về tâm lý, lâu dài tự dưng thành nhà tâm lý.

Chăm sóc sức khỏe sinh sản cho nam giới bao hàm nhiều ý nghĩa, từ hình thể của người nam giới đến hình thể cơ quan sinh dục, tương tác liên quan đến nội tiết, tâm lý, tình dục, chất lượng của cuộc yêu và “đầu ra” của quan hệ là chất lượng của tinh trùng. Khái niệm này thật sự rất rộng nhưng nhiều người vẫn hiểu Nam học chỉ bó hẹp trong tình dục. Sự hiểu nhầm đó khiến cho ai đó khi bị đề nghị đi khám Nam học thì cứ rúm lại, khép kín.

Chủ tịch Hội Y học Giới tính Việt Nam, Giám đốc Trung tâm Nam học Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức, Trưởng Bộ môn Ngoại Tiết niệu - Nam học và Y học Giới tính Trường Đại học Y Dược, Đại học Quốc Gia Hà Nội, PGS.TS Nguyễn Quang, một trong những người đi tiên phong trong lĩnh vực đã khái quát như vậy để chúng tôi hiểu thêm về lĩnh vực Nam học và Y học giới tính còn non trẻ ở nước ta.

PGS.TS Nguyễn Quang cho biết thêm: Tình dục chỉ là một phần nhỏ trong giới tính. Từ vô sinh, tâm lý lo lắng căng thẳng… đều liên quan, ảnh hưởng đến tình dục. Y học giới tính là chăm sóc sức khỏe sinh sản và tình dục cho cả hai giới.

Bạn biết gì về Hội Y học Giới tính Việt Nam?

Được thành lập từ năm 2010, nhiệm vụ trọng tâm của Hội Y học Giới tính Việt Nam là chăm sóc sức khỏe cho cộng đồng, để cộng đồng hiểu rõ sức khỏe giới tính của họ. Đây là vấn đề ai cũng cần hết. Làm sao để người dân không hiểu “thô” giới tính chỉ là tình dục, đó là một trong những mục tiêu của Hội. Khi người dân hiểu họ sẽ cởi mở hơn, được cập nhật kiến thức, được hưởng thụ sự chăm sóc y tế đúng đắn nhất, tránh bị lòe bịp do thiếu hiểu biết. Hiện nay, Hội Y học giới tính VN có nhiều thành viên tham gia các Hội chuyên ngành như: Hội Y học Giới tính Châu Á Thái Bình Dương (APSSM), Hội Y học Giới tính Quốc tế (ISSM),… đây cũng chính là một cơ hội để chuyên ngành non trẻ này của chúng ta cập nhập kiến thức mới, phục vụ cho việc chăm sóc sức khỏe giới tính của người dân theo hướng khoa học, hiện đại hơn.

Các thành viên của Hội là người phục vụ cho cộng đồng. Chính các bác sĩ cũng cần được hiểu rõ hơn thế nào là y học giới tính, thông qua các lớp đào tạo liên tục. Chả hạn như Hội nghị Y học Giới tính toàn quốc lần này được xây dựng theo mô hình các phiên học với các nội dung cụ thể và thiết thực, chính là một hình thức đào tạo tại chỗ. Hội nghị được tổ chức hàng năm.

Vĩ mô hơn nữa, các hoạt động của Hội Y học Giới tính có ý nghĩa “đánh động” để chính Bộ y tế và các nhà làm chính sách hiểu là Nam học và Y học giới tính một ngành độc lập, không nằm trong một chuyên khoa nào nhỏ lẻ cả, phải có mã ngành đào tạo.

Từ năm 2021, Trường Đại học Y Dược, Đại học Quốc gia Hà Nội đã mở bộ môn đầu tiên tại VN có chương trình đào tạo một số vấn đề về chuyên ngành Nam học và Y học giới tính, phấn đấu sớm nhất có thể bắt đầu đào tạo thạc sĩ chuyên ngành và các chương trình đào tạo sau đại học khác. Theo kế hoạch trong năm nay, Hội sẽ phối hợp với các trường Đại học trong cả nước tổ chức hội nghị chuyên ngành các trường Đại học về Nam học và Y học giới tính, dự kiến vào tháng 9.

Định kiến xã hội với ngành Nam học và Y học giới tính

Định kiến lớn nhất chính là đánh đồng Nam học và Y học giới tính với tình dục, với… Viagra. Để thoát khỏi vết mòn mặc định này là cả một quá trình thuyết phục lâu dài từ chính những bác sĩ hoạt động trong lĩnh vực. Từ Nam học 20 năm nay mới có chỗ đứng trong xã hội nhưng theo PGS.TS Nguyễn Quang, để xã hội thật sự thấu hiểu cần có thời gian, thậm chí qua 1-2 thế hệ nữa. Lĩnh vực sức khỏe sinh sản nam giới còn nhiều vấn đề chưa thể hiểu rõ, nhất là đối với người dân trong cộng đồng. Nếu người dân không hiểu, không biết thì khi mắc bệnh sẽ gặp khó khăn trong quá trình điều trị.

Thậm chí là ngay trong chính ngành Y tế thì Nam học và Y học giới tính vẫn còn bị xem nhẹ, trong sự so sánh với những chuyên khoa khác “cấp bách hơn” liên quan đến tính mệnh con người như ung thư, tim mạch…

Hội nghị khoa học về Y học giới tính toàn quốc, cơ hội trau dồi nghề nghiệp cho các bác sĩ Nam khoa

Các bác sĩ tham gia Hội nghị ngoài việc tiếp thu và cập nhật kiến thức chuyên ngành, còn có cơ hội nhận được Chứng nhận cập nhật kiến thức Y khoa liên tục do các đơn vị đào tạo là các trường đại học, các bệnh viện được cấp mã đào tạo. Điều này có ý nghĩa quan trọng với quá trình làm nghề của mỗi một y bác sĩ.

Lướt qua tiêu đề của các bản tham luận tại Hội nghị, chúng ta có thể thấy ngoài những báo cáo tổng quan về lý thuyết thì có rất nhiều báo cáo từ thực tế lâm sàng đúc rút từ kinh nghiệm khám, chẩn đoán và điều trị. Và tất cả đều gần gũi với cuộc sống. Như là: Tiến bộ trong phẫu thuật Nam khoa, Rối loạn tình dục nữ và Y học cổ truyền, Cắt da quy đầu ở nam giới lớn tuổi có nên thực hiện; Điều trị mất toàn bộ da dương vật và da bìu bằng vạt da bẹn, Liệu pháp tái tạo trong điều trị rối loạn cương, Suy giảm testoterole từ lý thuyết đến thực hành lâm sàng, Kết quả điều trị bệnh cong dương vật bẩm sinh tại bệnh viện hữu nghị Việt Đức, Tình dục trong thai kỳ, Xuất tinh sớm- góc nhìn mới trong thời kỳ bùng nổ mạng xã hội, Loạt ca bệnh co thắt âm đạo điều trị tại trung tâm y học giới tính BV Nam học hiếm muộn Hà Nội, Mô hình hội chứng chuyển hóa của phụ nữ vô sinh mắc hội chứng buồng trứng đa nang ở Việt Nam và hướng quản lý, Liệu pháp hormone ở tuổi mãn kinh, Xoắn tinh hoàn- kinh nghiệm chẩn đoán và điều trị…

PGS.TS Nguyễn Quang cho biết, Hội nghị thực sự là cơ hội trình bày kinh nghiệm của các bác sĩ Nam khoa và Y học giới tính từ thực tế thăm khám của mình. Phần thảo luận sau đó với những sự phản biện đa chiều đôi khi chính là sự gợi mở để bác sĩ tìm hướng nghiên cứu tiếp. Và điều này chính là bản chất của Y học- quá trình cập nhật và trau dồi kiến thức không ngừng.

Bác sĩ Nam khoa cần những phẩm chất gì đặc biệt hơn so với bác sĩ thông thường?

Nam học và Y học giới tính là tổng hòa của nhiều chuyên khoa. Bác sĩ nam khoa chất lượng cần có kiến thức tổng hợp, phải có hiểu biết về nội tiết, tâm lý… Chả hạn chỉ riêng vấn đề nội tiết trong tình dục, ngoài testoterone ở nam giới hay estrogen ở nữ giới thì còn bao nhiêu vấn đề nội tiết tác dụng chồng chéo lẫn nhau, buộc bác sĩ phải nắm được.

Nam học và Y học giới tính cũng là chuyên ngành đề cao tố chất về tâm lý. Phần lớn người bệnh có vấn đề về tình dục đều mang tâm lý tự ti. Họ sẽ rất khó “khai bệnh” nếu bác sĩ không tâm lý hay không kiên trì. Thực tế, nhiều bác sĩ Nam khoa qua quá trình làm việc thực hành đã hiểu thêm về tâm lý, lâu dài tự dưng thành nhà tâm lý.