Hải Yến

Hiểu đúng về mỹ phẩm tế bào gốc

Thị trường làm đẹp tràn ngập các sản phẩm được quảng cáo sử dụng công nghệ tế bào gốc, từ những mỹ phẩm sử dụng hàng ngày như kem dưỡng tế bào gốc, serum tế bào gốc cho tới các sản phẩm thực phẩm chức năng như viên uống tế bào gốc.


Đi kèm theo sản phẩm này luôn luôn là những lời giới thiệu về sự đặc biệt của tế bào gốc, hoặc là từ thực vật hoặc từ nhau thai cừu. Quả thực, tế bào gốc vô cùng độc đáo và bí ẩn, khác hoàn toàn so với các tế bào khác trong cơ thể. Tất nhiên khi nghe xong những lời quảng cáo chắc bạn tưởng như gặp được thuốc tiên để trẻ hóa nhanh chóng làn da cũng như cơ thể của mình.

Để có thể trả lời được câu hỏi liệu những sản phẩm như serum tế bào gốc, viên uống tế bào gốc… có thực sự hiệu quả như quảng cáo, chúng ta sẽ cùng xem lại một vài thông tin liên quan tới tế bào gốc, cụ thể là tế bào gốc trên da cho dễ hình dung.

Như chúng ta đã biết, tế bào gốc của da cũng như tế bào gốc tại nhiều mô khác trên cơ thể là tế bào vô cùng quan trọng chịu trách nhiệm phân chia để tạo ra tế bào mới, thay thế cho các tế bào chết hoặc bị hỏng. Chỉ có các tế bào gốc mới có thể phân chia vô hạn và được xem là bất tử, nghĩa là không chết cho tới hết cuộc đời của cơ thể chúng ta. Và sau khi phân chia thì chỉ một trong hai tế bào sẽ vẫn giữ nguyên là tế bào gốc và không chết. Còn tế bào thứ hai sẽ đi tiếp con đường biệt hóa nghĩa là nó có thể tiếp tục phân chia hoặc không phân chia, rồi kết thúc là tế bào đó chết và bị loại bỏ. Có thể hình dung tế bào gốc bất tử được xem như một ngân hàng chuyên cung cấp tế bào mới cho da.

Nếu bào gốc mà không hoạt động tốt thì quá trình phân chia sẽ không diễn ra được và quá trình thay mới các lớp da sẽ bị ảnh hưởng. Vì vậy, da cũng như các mô khác đều bảo vệ tế bào gốc của mình rất kỹ. Tế bào gốc của da tuy cũng nằm ở cùng vị trí với tế bào lớp đáy, nhưng chúng được giấu trong những hốc kín đáo và được bao bọc bởi một môi trường đặc biệt nhằm bảo vệ tế bào gốc trước những tác nhân bất lợi. Chỉ có khoảng 2-7% trong số tế bào ở lớp đáy là tế bào gốc mà thôi chứ không phải tất cả tế bào ở lớp đáy đều là tế bào gốc và không phải tất cả tế bào đều có khả năng phân chia vô hạn. Vì vậy, cần thận trọng khi bạn tác động lên da qua các trị liệu xâm lấn vì có thể bạn đã phá hỏng các tế bào gốc và việc phục hồi da sẽ rất khó cũng như có nhiều tác dụng phụ đi kèm. Ví dụ như kích ứng da, thâm nám…

Vậy liệu có loại tế bào gốc nào từ bên ngoài can thiệp vào được những phản ứng sống của da bạn không? Tất nhiên là không rồi vì quan trọng là tế bào gốc phải là của chính bạn, chỉ hoạt động trong từng mô của cơ thể bạn và được điều khiển bởi muôn vàn phản ứng sinh học bí mật, nghĩa là ngoài mong muốn và điều khiển của bạn.


MỸ PHẨM CHỨA TẾ BÀO GỐC TỪ CHÂU ÂU CÓ HIỆU QUẢ KHÔNG

Tế bào gốc ở bào thai được phát hiện vào năm 1981 trên chuột và sau đó vào năm 1998 phát hiện tế bào gốc ở trên người. Tế bào gốc nằm kín đáo trong các góc nhỏ ở trong các mô. Nghiên cứu về tế bào gốc vẫn còn ở những giai đoạn sơ khai và cần thêm nhiều nghiên cứu chuyên sâu để có thể hiểu thêm. Tuy nhiên trước những câu hỏi về đạo đức đang được đặt ra nên việc sử dụng tế bào gốc được pháp luật quy định rất chặt chẽ. Châu Âu chỉ cho phép các hoạt động thương mại sử dụng chiết xuất từ tế bào gốc thực vật và hoàn toàn không được phép liên quan gì tới tế bào gốc từ động vật hay từ người. Chính xác là chỉ được phép sử dụng CHIẾT XUẤT, nghĩa là dùng vài thành phần thu được từ việc nuôi cấy tế bào gốc thực vật, chứ không phải dùng nguyên cả tế bào gốc.


MỸ PHẨM CHỨA CHIẾT XUẤT TẾ BÀO GỐC THỰC VẬT CÓ THỰC SỰ HIỆU QUẢ

Tuy có cả hậu thuẫn của các phòng thí nghiệm lớn cũng như các nhà khoa học uy tín, nhưng các hãng mỹ phẩm châu Âu cũng chỉ thận trọng quảng cáo rằng các chiết xuất từ tế bào gốc có tác dụng hỗ trợ, giúp đỡ bảo vệ môi trường xung quanh tế bào gốc của da. Không có hãng mỹ phẩm nào tự tin quảng cáo rằng mỹ phẩm của họ có thể giúp tế bào gốc trên da của bạn phân chia để phục hồi da nhanh như bạn mong đợi. Vì vậy bạn đừng nên ảo tưởng vào hiệu quả của các sản phẩm mỹ phẩm chứa chiết xuất khi trị liệu da với các liệu pháp xâm lấn gây tổn thương nặng cho da.

Điều thú vị chúng ta mong đợi chính là việc tái sinh độc đáo của thực vật ở cấp độ tế bào và mô. Không giống như động vật, thực vật không có khả năng chuyển động để chạy trốn thoát khỏi nguy hiểm nên chúng cần một cơ chế đặc biệt để chống lại các tác động khác nhau từ môi trường. Thứ có thể giúp thực vật có thể chống chọi lại sự khắc nghiệt từ bên ngoài và bảo toàn sự sống chính là tế bào gốc. Tế bào gốc thực vật có tác dụng “thần kỳ” để tái tạo cây sau khi bị tổn thương. Các đặc tính độc đáo của tế bào gốc thực vật, cụ thể là từ trái cây, hoa quả…gần đây đã trở thành một lĩnh vực được quan tâm để phát triển sản phẩm trong mỹ phẩm với những hiệu quả hơn cả mong đợi.